چۆن منداڵەکەم پەروەردە بکەم؟

چۆن منداڵەکەم پەروەردە بکەم؟

پەروەردەکردنی منداڵ گرنگترین ئەرکی دایک و باوکە

پەروەردەکردنی منداڵ: هونەر و زانستی پەروەردەکردنی نەوەی داهاتوو

پەروەردەکردنی منداڵ یەکێک لە کارە بەنرخانەکانە کە دایک و باوک دەتوانن بۆ منداڵەکەیان بیکەن. ئەگەر ئەم پەروەردەیە لەسەر بنەما و میتۆدی دروست بێت، دەتوانێت داهاتووی منداڵەکەی لە قاڵب بدات و بەرەو سەرکەوتنیان لە ژیانی کەسی و کۆمەڵایەتیدا ببات.

پەروەردەکردنی منداڵ یەکێکە لە ئەرکە گرنگەکانی سەرشانی دایک و باوکە و یەکێکە لە شێواوەکانی ژیانی خێزانە. پەروەردەکردنی منداڵ بە شێوەیەکی دروست نەک هەر داهاتوویان دادەڕێژێت، بەڵکو کاریگەری دادەنێت  لە سەر  تەندروستی دەروونی و کۆمەڵایەتی و ئەخلاقی کۆمەڵگادا. ئەم پرۆسەیە پێویستی بە ئاگاداری و سەبر و فێربوونی بەردەوام هەیە. ئەم بابەتە باس لە خاڵە گرنگەکانی بنەماکانی پەروەردەکردنی منداڵ و شێوازە جیاوازەکانی پەروەردەکردن و  چارەسەرە کاریگەرەکان دەکات

بنەما بنەڕەتییەکان لە پەروەردەکردنی منداڵدا

پەروەردەکردنی منداڵ لەسەر چەند بنەمایەکی بنەڕەتی دامەزراوە، پابەندبوون پێیانەوە دەتوانێت یارمەتیدەر بێت بۆ گەشەکردنی  تەندروستی جەستەیی و دەروونی و کۆمەڵایەتی منداڵ

4خاڵی گرنگ بۆ پەروەردەکردنی منداڵ

١. خۆشەویستی بێ مەرج و بێ شەرت: منداڵ پێویستە بزانێت کە خۆشەویستە لەلایەن دایک و باوکیەوە، تەنانەت ئەگەر توشی هەڵە بێت و سەرکەوتوو نەبێت.  هەستکردن بە ئاسوودەیی لە لایەن منداڵەوە ، بنەڕەتی متمانە بەخۆبوونی منداڵ پێکدەهێنێت

٢. سنوور و دیسپلینی ئەرێنی: دانانی سنووری ڕوون و گوڕانکاری یاساکانی خێزان بە ڕێز و یەکگرتووییەوە، منداڵ فێری دیسیپلینی ناوخۆیی و هەستکردن بە بەرپرسیارێتی دەکات

٣. پەیوەندی کاریگەر: گوێگرتنی چالاکانە و قسەکردنی ڕاستگۆیانە و دروستکردنی شوێنێکی  کراوە بۆ دەربڕینی هەستەکان لە گرنگترین بنەماکانی پەیوەندی تەندروستن لەگەڵ منداڵان

٤. ڕۆڵی دایک و باوک: منداڵان زیاتر لاسایی ڕەفتاری دایک و باوکیان دەکەنەوە و وەکوو ئەوان هەڵسووکەوت دەکەن، لەوەی کە لە قسەکانیانەوە فێربن. ڕەفتاری بەرپرسیارانە و ڕاستگۆیانە و ڕێزدارانەی دایک و باوک کاریگەری ڕاستەوخۆیان لەسەر منداڵان هەیە

شێوازەکانی پەروەردەکردنی منداڵ

دەروونناسەکان بە شێوەیەکی گشتی شێوازەکانی پەروەردەکردن دابەش دەکەن بۆ چوار پۆلی سەرەکی

یەکەم: پەروەردەکردنی دەسەڵاتدار

دایک و باوکی دەسەڵاتدار هەم خۆشەویستن و هەم یاسای ڕوون و دادپەروەرانە دادەنێن. ئەم شێوازە پەیوەستە بە گەشەکردنی سۆزداری تەندروست و خۆبەگەورەزانین و بەرپرسیارێتی لە منداڵاندا

دووهەم: پەروەردەکردنی تاکڕەوانە

لەم شێوازەدا دایک و باوک لەڕادەبەدەر توند و کۆنتڕۆڵکەرن، بەبێ ئەوەی گرنگییەکی پێویست بە هەست و پێداویستییەکانی منداڵ بدەن. ئەم شێوازە دەبێتە هۆی دڵەڕاوکێ وخۆی بە کەم زانین و ڕەفتاری نهێنی

سێهەم: پەروەردەکردنی ڕێگەپێدراو

دایک و باوکی ڕێگەپێدەر سۆزێکی زۆر نیشان دەدەن بەڵام ڕێکخستن و چاودێرییەکی پێویستیان نییە. ئەم منداڵانە زۆرجار دیسیپلینی کەسییان نییە و بە نائۆمیدی لەگەڵ کێشە و گرفتەکاندا مامەڵە دەکەن

چوارەم: پەروەردەکردنی منداڵ بە کەمتەرخەم

لەم شێوازەدا دایک و باوک بێ ئاگان لە پێداویستییە سۆزداری و پەروەردەیی و ڕەفتارییەکانی منداڵ. ئەم جۆرە منداڵانە بەزۆری هەست بە ڕەتکردنەوە و بێ نرخبوون دەکەن و زیاتر تووشی زیان و نەخۆشی دەروونی و ڕەفتاری دەبن

ئاستەنگە باوەکان لە پەروەردەکردنی منداڵدا

پەروەردەکردنی منداڵ لە جیهانی ئەمڕۆدا چەندین ئاستەنگی لەگەڵدایە. بریتیە لە:

گۆڕانی ڕۆشنبیری و میدیایی: دەرکەوتووە منداڵانی ئەمڕۆ ڕووبەڕووی زانیاری و کاریگەریی میدیایی دەبنەوە، کە لەگەڵ بەهاکانی خێزاندا ناگونجن

فشارە ئابووری و کۆمەڵایەتیەکان: ڕەنگە دایک و باوک بەهۆی سەرقاڵی، فشاری دەروونی، یان کەمی کات نەتوانن کاریگەر بن لە ژیانی منداڵەکانیاندا

ململانێی نێوان نەوەکان: جیاوازی لە شێوازی ژیان و چاوەڕوانییەکان لە نێوان دایک و باوک و منداڵدا دەبێتە هۆی ناکۆکی و لێک تێنەگەیشتن

تەکنەلۆژیا و فەزای ئەلیکترۆنی: زیادەڕۆیی لە بەکارهێنانی مۆبایل و تابلێت و تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان ئاستەنگی گەورەی لە چاودێریکردن و پەیوەندیکردن لەگەڵ منداڵان دروستکردووە

ڕێکاری کاریگەر بۆ پەروەردەکردنی سەرکەوتوو

سەرەڕای ئاستەنگەکان، بۆ باشترکردنی کوالیتی پەروەردەکردنی منداڵ چارەسەر هەیە

تەرخانکردنی کاتێکی کوالیتی: کوالیتی ئەو کاتەی دایک و باوک لەگەڵ منداڵەکانیان دایدەنێن

پەروەردەکردنی کارامەییەکانی ژیان: لەبری ئەوەی تەنها سەرنجت لەسەر سەرکەوتنی ئەکادیمی بێت، زۆر گرنگە فێری کارامەییەکانی وەکوو: بەڕێوەبردنی هەستەکان، هاوسۆزی، چارەسەرکردنی کێشەکان و بەرپرسیارێتی

بەکارهێنانی شێوازەکانی پەروەردەکردنی ئەرێنی. تەنانەت چەند خولەکێک گفتوگۆی قووڵ، دەتوانێت پەیوەندیی نێوان منداڵان و دایک و باوک بەهێزتر بکات. هاندانی ڕەفتاری باش لەبری ئەوەی سەرنجت لەسەر سزادانی ڕەفتاری خراپ بێت، کاریگەری ئەرێنی زیاتری هەیە لە پەروەردەکردندا

ئاگاداری لە قۆناغەکانی گەشەکردنی منداڵ: ئاگاداربوون لە تایبەتمەندییە دەروونی و ڕەفتارییەکانی هەر قۆناغێکی تەمەن یارمەتی دایک و باوک دەدات کە چاوەڕوانییەکی واقیعیتریان هەبێت

داننان بە هەڵەکانت: دایک و باوکیش مرۆڤن و لەوانەیە هەڵە بکەن.باشتر وایە هەڵەکانیان قەبووڵبکەن و قەرەبوویانکەنەوە

بۆ پەروەردەکردنی منداڵ دەبێت:

بە ڕێزەوە مامەڵە لەگەڵ منداڵەکەت بکە.وەکوو مرۆڤێک شایەنی ڕێزگرتنە کە وایە ڕێزی لێبگرە

گوێ بگرن چی دەڵێت. گوێگرتنی چالاک هەستێکی خۆش بە منداڵەکە دەدات

خۆشەویستی خۆت نیشان بدە. باوەشکردن و زەردەخەنەکردن و وتنی “خۆشم دەوێیت” مۆعجیزە دەکات

نموونەیەکی باش بۆ منداڵەکەت بە. منداڵەکانمان لە ڕەفتارەکانمانەوە فێر دەبن نەک لە قسەکانمانەوە

یاساکان بە ڕوونی بە منداڵەکەت تێبگەیێنە. منداڵ پێویستە بزانێت چی ڕێگەپێدراوە و چی ڕێگەپێنەدراوە

هاندەری بە بۆ بەرەوپێشکەوتن. نەک تەنها بۆ ئەنجامەکە، بەڵکو بۆ کۆڵنەدان و پێشکەوتن

کاتێکی پێویست لەگەڵیدا بەسەر بەرە. یاریکردن و قسەکردن و پێکەوەبوون زۆر گرنگە

هەستەکانی بە جددی وەربگرە، بایەخی بۆ دابنە. تەنانەت ئەگەر بەلای تۆشەوە گرنگ نەبێت

لە پەروەردەکردنی منداڵ نابێت:

نابێ گاڵتە بە منداڵەکەت بکەی. چوون متمانەی بەخۆی لە دەستدەدات

منداڵەکەت بەراورد مەکە بە منداڵانی تر، هەموو منداڵێک تایبەتە و جیاوازە لەگەگ منداڵانی تر

سزای جەستەیی بەکارمەهێنە. نە تەنیا کاریگەری پەروەردەیی نییە، بەڵکو زیانیشی هەیە

زیاد لە پێویست پارێزگاری مەکە. با ئەزموون بکات و فێربێت

بەڵێنێک مەدە کەناتوانی جێبەجێی بکەی. چوون بێمتمانەیی دروست دەکات

هەستە نەرێنییەکانت بەسەریدا مەهێنە دەرەوە. ئەو بەرپرسیار نییە لە کێشەکانت

بە مۆبایل و تەلەفزیۆن منداڵەکەت سەرقاڵ مەکە. پێویستی سەرەکی ئەو سەرنج و پەیوەندی ڕاستەقینەیە

لە کۆتاییدا

پەروەردەکردنی منداڵ بریتییە لە تێکەڵەبوونی  خۆشەویستی و زانست و لێهاتوویی. شێوازێکی تەواو نییە، بەڵام ئەو دایک و باوکانەی کە بەردەوام هەوڵ دەدەن بۆ فێربوون و خۆئاگابوون، دەتوانن کاریگەرییەکی قووڵ و ئەرێنی لەسەر داهاتووی منداڵەکانیان هەبێت. پەروەردەکردنی منداڵ تەنها ئەرکی دایک و باوک نییە، بەڵکو ئەرکێکی مرۆییە کە بەهاکەی لە کات و شوێن تێدەپەڕێت .